Normal__cid_afdcadf0-7138-4826-be8d-38c8701a6ced_home

'Laat je zien!' is dit jaar het thema van de Week Tegen Pesten. Zou het kinderen die slachtoffer zijn van pesten helpen als degene die voor de klas staat zich meer aan hen laat zien? Een sfeer van vertrouwen creëert? 

Door Mary Mijnlieff

Trauma

Misschien, maar voor een aanzienlijk deel van deze groep kinderen denk ik van niet. Zij hebben, om te kunnen overleven, de gedaante aangenomen van een kameleon. Om in de luwte te blijven. Uit de buurt blijven van de pesters. Hun ogen ondertussen wijd opengesperd, vergrote pupillen door de angst, scherp de bewegingen van de pesters en die van jou observerend, piekerend over wat er zich ondertussen digitaal, nog minder zichtbaar, allemaal afspeelt. Vaker gesprekjes op de gang doen hen echt te kort! Zij zijn ook niet gebaat bij anti-pestprogramma’s maar hebben een traumabehandeling nodig.

Elke keer dat een kind gepest wordt leert het: 'Jij deugt niet', 'Jij hoort er niet bij' of misschien wel 'Pesten veroorzaak ik zelf'. Het vertrouwen in anderen bij deze groep kinderen wordt zo ernstiger beschadigd dan wij kunnen waarnemen. Helemaal als het pesten buiten school, niet zelden digitaal, verder gaat en daar bovenop sprake is van een onveilige of instabiele thuissituatie. 
 

Schoolreünie

 
Afgelopen najaar nam ik het initiatief voor het organiseren van een reünie voor mijn klas van de KLOS. (de voormalige opleidingsschool voor het kleuteronderwijs). Het pesten, wat bij mij op 6-jarige leeftijd begon, had in de jaren daarna diepe sporen van trauma nagelaten. Het ging tijdens die jaren op KLOS, tussen mijn 16e en 19e jaar, gewoon verder. In elke nieuwe klas werd ik vanzelf weer slachtoffer. Herhaald slachtofferschap, revictimisatie, ligt bij pesten, denk ik, net als bij slachtoffers van seksueel misbruik en kindermishandeling, ernstig op de loer.
 

EMDR

 
Na veertig jaar durfde ik het aan mijn klasgenoten eindelijk weer terug te zien. Mijn immense sociale angst, overgehouden aan het pesten, was alweer een paar jaar terug, na een aantal behandelingen met EMDR, tot gezonde proporties teruggedrongen. Op die zaterdag in mei vertelde ik hen over mijn leven en mijn missie: traumasensitief kijken naar gedrag van kinderen. Hoe EMDR, een behandeling die zoveel meer is dan wat heen en weer zwaaien voor iemands ogen, mij zoveel goeds gebracht heeft. Dat ik daarvoor een hele goede geduldige psychotherapeut had gehad die met zijn ogen in die van mij zag wat ik echt nodig had. Contact leren maken met mijn nog immer door angst verstijfde en verkrampte lichaam. Na elke sessie raakte ik verder weg verwijderd van herhalend slachtofferschap. Steeds minder mij gedwongen te voelen van kleur te veranderen om te kunnen overleven.
 
Ieder jaar als het thema van de Week Tegen Pesten bekend wordt of in de media een discussie over pesten gevoerd wordt hoop ik dat het eindelijk eens zal gaan over het goed informeren van leerkrachten, leraren, docenten en misschien zelfs wel hoogleraren over wat de korte- en langetermijneffecten zijn van pesten. Wanneer je spreekt van een trauma en hoe je die symptomen herkent maar meer nog dat juist zij het zijn die echt alles op alles moeten zetten om gepeste kinderen in zorg te krijgen! Want dan pas kan een kind echt zeggen: “Ja, jij hebt MIJ gezien!"
 
 
EMDR is de eerste keus om psychotrauma bij kinderen te behandelen. Op mijn site staat een link naar de EMDR-vereniging met meer informatie over EMDR en een overzicht van geregistreerde therapeuten.
 
Mary Mijnlieff  is als orthopedagoog specialist op het gebied van rouw en trauma en in staat om leer- en gedragsproblemen te onderscheiden van problemen die ontstaan na een traumatische gebeurtenis. Haar motto is: “Kinderen leren zich te verbinden, met zichzelf en met hun omgeving”.
 
© Nationale Onderwijsgids / Mary Mijnlieff