Jezelf verloochenen kan een burn-out veroorzaken en een burn-out kan een begin zijn van thuis komen bij jezelf. Een burn-out kan ontstaan doordat we heel lang iets doen, waar we niet achter staan. We proberen het misschien nog te veranderen in iets wat wel klopt, maar eigenlijk schrijnt het ergens in ons binnenste.

Door Marja Ruijterman

Bijvoorbeeld een manager die mensen moet ontslaan terwijl hij of zij daar grote moeite mee heeft. Of je moet een wet volgen en je ziet wat voor gevolgen dat heeft.

Zoals de politieman die een afgewezen asielzoeker terugbracht naar zijn land, waarna hij zeer vriendelijk werd ingehaald door de instanties met een etentje en een mooi hotel. Maar de asielzoeker werd ter plekke gearresteerd en de agent durfde niets te zeggen.

Hij liet het maar zo. Hij heeft het ingeslikt, goedgepraat voor zichzelf en er niet meer aan gedacht, maar op een dag kwam het in alle hevigheid terug.

Van de week sprak ik een vrouw die zich totaal niet kon vinden in nieuwe maatregelen bij een bank waar ze werkte. Ze zocht een nieuwe baan en werkt nu voor een organisatie die iets moois doet voor mensen in nood.

Er zijn ook andere voorbeelden. Een reorganisatie waarbij iedereen op een positieve manier moet reageren, want anders loop je de kans buiten de boot te vallen.

In de praktijk gebeuren er allerlei zaken die niet kloppen. Niemand zegt wat, je wilt je baan houden. En iedere keer dat je ja knikt, verlies je een stukje van jezelf. Mensen met wie ik werk hoor ik wel eens schrikken van hun eigen beeld op de video. "Wat heb ik een harde kop gekregen."

Overlevingsstrategieën doen iets met ons. We verharden. En dan heb je opeens een burn-out. Nou ja, opeens? Het is zorgvuldig opgebouwd. Schrik, angst, hartkloppingen… Maar wat een kans om schoon schip te maken met jezelf.

Waar ben je jezelf voorbij gelopen? Hoe kom je weer terug bij wie je werkelijk bent? Waar voel je je nog schuldig over? Levensvragen die we ons allemaal dagelijks kunnen stellen. We kunnen nu actie ondernemen en een nieuwe keuze maken.

Een burn-out helpt om weer thuis te komen. Thuis bij jezelf en een kans om weer helemaal opnieuw beginnen.

Tips:

• Voel je je ergens schuldig over wat je werk betreft en voer je het toch uit?
• Weet je dat iets niet lekker zit?
• Zou je klokkenluider willen zijn maar durf je niet?
• Ga bij jezelf na wat je het allerbelangrijkst in je leven vindt. Hoe wil je zijn? Wat leeft er werkelijk in je? Neem dan een beslissing.
• Praat erover op een gelijkwaardige, meedenkende manier (niet klagen) met leidinggevenden.
• Schrijf een brief aan de directie.
• Wees open over wat je voelt.
• Zoek een baan die wel bij je past.
• In ernstige gevallen kun je besluiten het aan te geven bij de politie.

© Marja Ruijterman / Nationale Onderwijsgids