Jolanda Mulder

"Jongens, ik ben het ZAT! Ik WIL het NIET meer hebben over veranderingen en vernieuwing. Ik WIL het NIET meer hebben over registratie, behandelplannen, alle werkzaamheden buiten de lesgebonden uren, oudergesprekken tot laat in de avond, sporttoernooien, werkgroepen, verplichte cur... NEE, dus! Ik WIL het NIET meer hebben over mijn 30-urige, 40-urige of 50-urige werkweek en ook NIET over hoe lang ik het nog vol moet houden. Want ja, dat alles geeft stress, en werkdruk. Maar wat dacht je van …..."

Door Jolanda Mulder

Stel je voor: Dit citaat zou van één van je collega's komen, aan het begin van een vergadering, waarvan de agenda al voor ieders neus ligt. Snel zap je de punten langs op de agenda, en je ziet dat je het ene na het andere punt dan door kunt strepen. Of niet... Wat blijft er staan?
Welke onderwerpen leven bij iedere leerkracht, maar worden zelden of nooit besproken..?

Een tijd terug gaf ik een teamtraining. Ik was met de leerkrachten op zoek naar de verschillende rollen die je als leerkracht in jezelf herkent, om daarvan een persoonlijk kwartet te maken:
een rol die je met liefde 'speelt' of 'bent',
een rol die je je graag wat meer eigen zou willen maken,
een valkuil-rol,
en ook een rol die je liever van je eigen 'podium' duwt,  die je liever buiten je klaslokaal of buiten de school houdt.

Aha. Dat laatste was een interessante edoch ietwat pijnlijke vraag, en ik stuitte, al rondlopend, op gemorrel en gedoe.

"Dat ga ik dus niet zeggen, want ik wil niet dat anderen weten', was een gefluisterde reactie, "... dat ik onzeker ben."

Hoe zou het zijn om dan DAT onderwerp eens als agendapunt te nemen, en te ontdekken dat Onzekerheid voor niemand een onbekende is.

Nu ben ik reuze benieuwd wat jou als lezer nu door het hoofd schiet. Welk stress-veroorzakend onderwerp, welke stress-verhogende situatie, welk stress-verhogend gevoel wordt zelden tot nooit besproken in de teamvergadering. Ja natuurlijk, misschien onderling, met een vriend(in)-collega, in een terzijde, of in de vorm van een grapje... Maar je écht laten kennen, kan dat, in jouw team?

Zap daarvoor eens langs de volgende agendapunten en streep met groen aan welk onderwerp bespreekbaar of besproken is, en met rood welke niet. Welke lijst is langer?

  • (regelmatig) tegensprekende kinderen
  • schreeuwende en stoeiende en vechtende kinderen en jij die daar wanhopig bij staat
  • jijzelf die hebt staan schreeuwen en tieren...
  • al dan niet 'natuurlijk overwicht'
  • je op de vingers gekeken voelen door je stagiaire, of een 'expert' van buitenaf, of ..
  • 'slechte' resultaten bij … in de klas
  • paniek (omdat het allemaal niet lukt, je het niet voor elkaar krijgt, je het niet begrijpt, je ….)
  • helemaal kwijt zijn waarom jij ook al weer voor de klas stond
  • een hekel hebben aan …. (ja, een hekel!)
  • je mateloos irriteren aan bepaalde kinderen in je klas (en welke kinderen zijn dat dan ...)
  • niet weten hoe ...
  • niet kunnen ….
  • onderling vergelijken, onderlinge competitie met je collega's;
  • de leukste, hipste, wijste, gezelligste, tofste, chillste , .. , juf of meester willen zijn
  • schaamte / het gevoel dat je door de mand valt / door de mand bent gevallen
  • momenten dat je het liefst een potje zou willen janken
  • slapeloze nachten, omdat ….
  • en vul maar aan ….

Als het de groene is, dan werk jij in een open, transparant team, en zal dat zijn uitwerking hebben op de kinderen en de ouders van de school: Je mag zijn wie je bent. Pff. Heerlijk! Toch?! Of juist niet?! Zie je de 'emotionele incontinentie' al voor je?!

Als het de rode is, dan kan het zijn dat er onderhuids van alles zindert dat extra spanning en stress veroorzaakt. Zou het dan niet heerlijk zijn, als die stress weggenomen kan worden? Als niet alleen de werkdruk wordt verlaagd, maar ook de gevoelsdruk? Met de rustgevende ontdekking:

'IEDEREEN voelt zich wel eens niet hip genoeg, niet slim genoeg, niet sterk genoeg, niet snel genoeg, niet origineel genoeg, niet creatief genoeg, niet ...…. genoeg?'

Ik ben benieuwd: Mogen deze onderwerpen op de agenda staan? Hoe open voelt jouw team, jouw school? En werkt dat voor jou stress-verhogend of stress-verlagend? 

© Nationale Onderwijsgids / Jolanda Mulder